Gdańsk – Ulica Sieroca i okolice

Ulica Sieroca i okolice

Od placu Obrońców Poczty Polskiej odchodzi niewielka ulica Sieroca. Pod nr. 6 znajduje się wzniesiony około 1700 r. biały budynek, który przetrwał do dziś i służy jako dom mieszkalny. Pełnił on w XVIII w. rolę przytułku, czyli dawnej placówki opieki społecznej.

Dom dobroczynny

Budynek został zaprojektowany przez słynnego budowniczego gdańskiego, Bartłomieja Ranischa. Tu znajdowali opiekę i pomoc ubodzy, starzy, niepełnosprawni i chorzy. Placówka pomagała również dzieciom z nieprawego łoża i sierotom. Dom dobroczynny pod zarządem rajców miejskich funkcjonował do początku XX w. Fundusze na jego utrzymanie pochodziły głównie ze zbiórek przeprowadzanych przez członków parafii św. Katarzyny na ulicach, w lokalach bractw cechowych i w kościołach.

Ulica Stare Domki

Zanim kościoły Starego Miasta głosem dzwonów zwabią nas ku zachodowi, warto poświęcić parę chwil na przejście tam i z powrotem ulicą Stare Domki połączoną z ulicą Osiek. Pod nr. 14-15 stoi mała kamienica o wąziutkich schodach, wijących się w niezwykle ciasnej klatce schodowej. W takich właśnie domach żyła w latach międzywojennych polska ludność Gdańska. Cofając się w uliczkę Osiek, mija się duże secesyjne kamienice, zachowane w stanie sprzed wojny. Podążając na zachód w stronę dwóch kościelnych wież, można w przeciągu kilku minut, przecinając uprzednio ulicę Stolarską i Mniszki, dojść do słynnego kościoła św. Brygidy.

WALKA LUDU I PATRYCJATEM

Od wieków średnich aż po czasy nowożytne Gdańskiem rządził patrycjat, czyli arystokracja miejska złożona z członków najbogatszych rodów, przede wszystkim z bogatych kupców. Jeśli przyjąć, że patrycjat stał na samym szczycie drabiny społecznej, to gdzieś w jej połowie mieściło się pospólstwo, do którego zaliczali się średni i drobni kupcy, zrzeszeni w cechach kramarzy i rzemieślnicy różnych zawodów. Na samym dole tej drabiny był plebs, czyli biedota, grupa najuboższych, nieposiadających nawet praw miejskich: marynarze, wyrobnicy, dźwigacze ciężarów, dziewki służebne, obsługa spichlerzy, parobcy, a także rybacka ludność Osieku, głównie narodowości polskiej. Plebs zamieszkiwał drewniane rudery gdańskich przedmieść i bardziej niż inne grupy społeczne narażony był na choroby, głód i wyzysk. Warstwa ta kilkakrotnie w historii próbowała się buntować, ale pozbawiona mądrych i oświeconych przywódców, nie była w stanie odmienić swego losu. W 1416 r miało miejsce nieudane powstanie pospólstwa i cechów, podczas którego ludność opanowała na krótko ratusz i mennicę krzyżacka. Inna, podobnie nieudana rebelia miała miejsce w 1525 r„ kiedy w czasie zamieszek religijnych usiłowano obalić rządy patrycjatu.